ආදරය කියන්නේ හරිම අමුතු හැඟීමක්. මෙන්න මෙහෙමයි කියලා ආදරයට හරි නිර්වචනයක් ඉදිරිපත් කරන්න මේ ලෝකයේ කිසිම කෙනෙක්ට පුළුවන් කමක් තියෙනවා කියලා අපි හිතන්නේ නෑ. ඒ තරමටම සංකීරණ ආදරය ඔබ මේ වෙද්දී විඳලා ඇති. නැත්නම්, ආදරයෙන් විඳවමින් ඇති. මේ කොහොම වුනත් ලෝකයේ ජීවත් වෙන ඔබට මට, අපි හැම දෙනාටම ආදරය හමු වෙන්නේ අවස්ථා තුනකදී විතරලු. ඒ හැම අවස්ථාවක්ම ඔබේ කරගෙනද කියලා ඔබට හොඳටම විශ්වාසද?
1. සුරංගනා කතාවක වගේ ආරදය
ගොඩාක් වෙලාවට මේ ආදරය අපිට හම්බ වෙන්නේ වයසින් අඩු කාලයේදී. යෞවනයේ මුල්ම කාලයේ අපිට හමු වෙන ආදරය තමයි මේ විදිහට හැඳින්වෙන්නේ. පොත් පත් වල අපි කියවලා තියෙන ආදරය වගේ හිතට තුරුළු කරගෙන ජීවිතය විදින්න අපි අපේ නොතේරුම් කමටම උත්සාහ ගන්නවා. වැඩිහිටියන්ව මේ කාලයේදී මායිම් කරන්නේ නැතිව, අපිට හිතෙන දැනෙන දේ තමයි හරියටම හරි කියලා අපි හිතන්නේ. ජීවිතයම කැප කරගෙන, මේක තමයි ජිවිතයම කියලා මුළු හිතින්ම අපි ඒ ආදරයට ආදරය කරනවා. හැබැයි, ඒ වගේ තමන්ගේ පළමු ආදරයම ජීවිතය වෙලා තියෙනවාද ඔබගේ?
ගොඩාක් වෙලාවට වෙන්නේ මේ සුරඟනා ආදරයෙන් අපි හරියට හිත රිද්ද ගන්න එක විතරයි.
2. අවුල් ආදරය
මුළු හිතින්ම කරපු ආදරයකින් පැරදුනහම, හිත හදා ගන්න හරිම ආමාරුයි. ඒ වෙලාවට අපි කරන්නේ, රිදෙන හිතට සහනයක් වෙන්න කියලා ඔන්න ඔහේ හම්බ වෙන ආදරයක් එක්ක පැටලෙන එක. කලින් වගේ හිත රිද්ද ගන්න අකමැති නිසා, ගොඩාක් හොඳට හිතලා මතලා අලුත් සම්බන්ධය පටන් ගන්නවා කියලා හිතුවට, එතනදිත් අපි හරිම සතුටින් නෙමෙයි ඉන්නේ. දෙන්න අතරේ තියෙන නොගැලපීම්, නිසාම වෙලාවකට සතුටත්, බොහෝ වෙලාවට අසතුටත් එක්ක මේ වගේ සම්බධයකදී සටන් කරන්න වෙනවා. ඉස්සරහට කරන්න ඕනෙද ,නවත්තවනවද කියලා හරියටම හිතා ගන්න බැරි ආදර කතා තමයි මේවා. මේ වගේ ආදර කතා අවසානයේදී අපි ඉගෙන ගන්නවා අපි ආදරය කලාට විතරක් මදි. අනික් අතට ආදරය ලබන්නත් ඕනේ කියලා.
3. පරිනත ආදරය
බලාගෙන ඉඳලා ඉඳලා, බලාපොරොත්තු අතහැරගෙන ඉන්න වේලාවකදී තමයි අපිට මේ පරිනත ආදරය හම්බ වෙන්නේ. ආදරය කියන්නේ මෙන්න මේකටයි කියලා අපේ හිතේ තිබුණු දැනීම් හැඟීම් එක්ක හරියටම ගැලපෙන්නේ නැති වුනත්, හරිම හර්දයාංගම බවක් අපිට දැනෙන්න පටන් ගන්නවා. මෙන්න මේකයි කියලා වචනයෙන් විස්තර කරන්න බැරි හැඟීම් ගොඩක එකතුවක් තමයි අපි අත්විඳින්නේ. ආරදය කරන කෙනාට මෙන්න මේ දේවල් තියෙන්නම ඕනේ. මේ විදිහම වෙන්නම ඕනේ කියලා ලොකුවට අපේක්ෂා නැතිව, අපි ඔහුගේ හොඳ සහ නරක ඇති සැටියෙන් දැනගෙන ආදරය කරන්න පෙළඹෙනවා. අනිත් අන්තයත් එහෙමයි. අපේ වැරදි අඩුපාඩු තිබුනත්, ඒවා ගණන් නොගෙන, අපේ ඇතුළාන්තයට ආදරය ලැබෙනවා. මෙතැනදී තමයි අපි තේරුම් ගන්නේ හැම සම්බන්ධතාවයක්ම සර්ව සම්පුර්ණ නෑ. නමුත්, අපි අපි වුනහම, ජීවිතය ලස්සනට විදින්න පුළුවන් කියලා.
ඉතින්, ඔබ මේ වෙනකොට පසුකරමින් ඉන්නේ, මේ ආදර කතා වල කී වෙනි එකද?